Protokół reh - chrząstka stawowa

 Chrząstka w st kolanowym - jest twardą, nie elastyczną tkanką, ok 60-80% chrząstki stanowi woda jak również substancja zwaną macierzą, która nadaję kształt i umożliwia funkcję. Macierz jest ściśle uporządkowana i zbudowana z kilku rodzajów białek (kolagen + proteoglikany + białka niekolagenowe)

Przyczyny uszkodzenia chrząstki stawowej

• uraz
• niestabilność stawu
• uszkodzenie łąkotki
• nieprawidłowa oś stawu
  
• przeciążenie 
• długie unieruchomienie stawu
• mała aktywność ruchowa
• iniekcje dostawowe sterydów (tzw "blokady")
• schorzenia ogólnoustrojowe (RZS, dna moczanowa)

Reh po zabiegu na chrząstce st kolanowego

CHRZĄSTKA

I etap – odciążenie kończyny operowanej 

 Czas trwania zależnie od techniki operacyjnej w tygodniach: 

•  Wygładzanie: 4-5 
• Mikrozłamania: 6-8 
• Przeszczepy chrzęstno-kostne (plastyka mozaikowa): 3-5 
•  Przeszczepy płatów chrzęstno-kostnych: 6-8

CHRZĄSTKA - etap I

1. Krioterapia: okłady z lodu lub Cryo Caft 10-15 minut, od 6 dnia oparami azotu: 3-4 minuty. 

 2. Ćwiczenia bierne na szynach CPM – 30-40 minut. Po operacji metodą przeszczepów płatów chrzęstnokostnych przez pierwsze 3 tygodnie należy stosować następujący zakres ruchów: 

- dla chrząstki stawu rzepkowo-udowego: 0-25 stopni 

- dla chrząstki powierzchni nośnej kłykci: 30-60 stopni. 

3. Ćwiczenia izometryczne wszystkich grup mięśniowych kończyn dolnych: 2 serie po 8 powtórzeń, 2-3 minuty przerwy między seriami. 

 4. Po każdym z w/w punktów mobilizacja stawu rzepkowo-udowego. 

 5. Od 6 dnia – elektrostymulacja mięśni przednich i tylnych uda. 

6. Nauka chodu o kulach z odciążeniem kończyny operowanej. 

CHRZĄSTKA

II etap – stopniowe obciążanie kończyny operowanej 

 Czas trwania zależnie od techniki operacyjnej w tygodniach: 

 ➢ Wygładzanie: 4 

➢ Mikrozłamania: 4-5 

➢ Przeszczepy chrzęstno-kostne: 4-5 

➢ Przeszczepy płatów chrzęstno-kostnych: 5

CHRZĄSTKA - etap II

1. Ćwiczenia izometryczne mięśni kończyn dolnych: 2 serie po 8-10 powtórzeń dla każdej grupy mięśniowej. 

 2. Mobilizacja stawu rzepkowo-udowego: 6-8 powtórzeń. Druga seria po punkcie 5, trzecia po punkcie 6. 

 3. Ćwiczenia na szynie CPM: 30 minut, pełny zakres ruchu.

4. Elektrostymulacja mięśni przednich i tylnych uda. 

 5. Ćwiczenia izometryczne ze stopniowym oporem (30%, następnie co tydzień + 5-10%) mięśni kończyn dolnych przy wyproście w stawie kolanowym. 

 6. Ćwiczenia propriocepcji w zamkniętych łańcuchach kinematycznych – od obciążeń wg pomiarów kontrolnych na platformie tensometrycznej, w kolejnych 4-5 tygodniach stopniowo do pełnego obciążenia. Kąt zgięcia w stawie kolanowym wynosi: 

- po operacji chrząstki kłykci: 30-40 stopni 

 - po operacji chrząstki stawów rzepkowo-udowych: 15-20 stopni.

7. Ćwiczenia propriocepcji na niestabilnym podłożu. 

8. Ćwiczenia nacisku kończyny operowanej o sile większej od masy ciała o 15-30%. 

 9. Nauka chodu bez kul. 

CHRZĄSTKA

III etap – pełne obciążenie kończyny operowanej, przywracanie funkcji 

1.  Doskonalenie chodu. 
2. Ćwiczenia na ergometrach rowerowych. 
3. Ćwiczenia izometrczne z oporem. 
4. Marsz na bieżni ruchomej (propriocepcja dynamiczna). 
5. Ćwiczenia zwiększające obciążenie osiowe kończyny na platformie. 
6. Ćwiczenia propriocepcji na miękkim podłożu.
7. Marsz przy zmiennym kącie nachylenia. 
8. Ćwiczenia na stepie. 
9. Nauka prawidłowego, samodzielnego chodzenia po schodach – gdy pacjent jest w stanie obciążyć w składowej pionowej 1,7 – 2,0 masy ciała. 
10. Ćwiczenia czynne z oporem grup mięśniowych poza okolicą operowaną. 
11. Ćwiczenia specyficzne dla trybu życia, pracy zawodowej lub sportu.

CHRZĄSTKA

IV etap – fizjoterapia sportowa – od 5 miesiąca po operacji, 3 razy w tygodniu. 

 1. Kontynuacja elementów z III etapu.

 2. Trening siły w warunkach statycznych – od 35% obciążenia wartości maksymalnej uzyskanej w pomiarach. Po 3-4 tygodniach 50%, następnie 60% aktualnej maksymalnej wartości.

3. Bieg na bieżni ruchomej, następnie na twardym podłożu gdy spełnione są następujące warunki:

- wartości momentów sił kończyny operowanej wynoszą 65% tych wartości kończyny zdrowej 

 - siła nacisku w składowej pionowej wynosi minimum 2 razy wartość nacisku masy ciała. 

 4. Pod koniec 6 miesiąca po operacji: ćwiczenia szybkościowe, skoczne, zwinnościowe. Bieg o zmiennym kierunku ruchu. 

 5. Ćwiczenia propriocepcji o wysokiej trudności. 

6. Ćwiczenia siłowe, wytrzymałościowe, równoważne. 

7. Zalecany basen 1-2 razy w tygodniu lub masaż podwodny.