ZZSK = Zesztywniające Zapalenie Stawów Kręgosłupa - jest przewlekłym procesem zapalnym. Choroba atakuje głównie stawy krzyżowo-biodrowe, stawy kręgosłupa i tkanki około kręgosłupowe, czasami mogą być zajęte stawy biodrowe i barkowe.
Patologia:
- W większości przypadków ZZSK rozpoczyna się od bólu o głuchym, tępym charakterze w okolicy krzyżowo-pośladkowej, promieniującego do ud lub pachwin
- Jednym z wczesnych objawów chorobowych jest zajęcie stawów krzyżowo-biodrowych, w których dochodzi do zapalenia błony maziowej i nadżerek w obrębie powierzchni stawowych.
- W dalszym przebiegu choroby w obrębie przyczepów krótkich więzadeł kręgosłupa i włókien zewnętrznych tarcz międzykręgowych (dysków) rozwija się stan zapalny prowadzący do ich włóknienia i kostnienia. Trzony kręgów ulegają kwadratowieniu. Pomiędzy sąsiednimi trzonami pojawiają się nacieki (mosty) kostne (syndesmofity)
Objawy:
- ból
- sztywność przy wykonywaniu ruchów (ustępuje po gimnastyce)
- osłabienie ogólne
- męczenie się
- brak apetytu
- stany podgorączkowe
- zajęcie stawów krzyżowo-biodrowych z reguły prowadzi do ich unieruchomienia i zarastania
- zajęcie odcinka lędźwiowego
- zniesienie lordozy lędźwiowej
- zajęcie odcinka piersiowego
- ból klatki piersiowej
- kifoza odcinka piersiowego
- zajęcie odcinka szyjnego
- proces zesztywnienia wyraźnie ulega spotęgowaniu w okresach zaostrzeń. W okresach remisji można zaobserwować nawet lekkie cofanie się objawów, głównie za sprawą zabiegów fizykalnych
- kostnienie tkanki około kręgosłupowej i chrzęstnej
- może występować kręg klinowaty
- zanik mięśni przykręgosłupowych
Leczenie:
- farmakologiczne - zmniejsza dolegliwościom bólowym oraz uczucia sztywności
- chirurgiczne - zabiegi osteotomii (modelowanie kości) w obrębie kręgosłupa
- przy zajęciu stawów biodrowych może zaistnieć potrzeba wykonania endoprotezoplastyki
- fizjoterapia - odpowiednie ćwiczenia dopasowane indywidualnie do pacjenta
Zabiegi fizjoterapeutyczne:
- prądy interferencyjne
- promieniowanie nadfioletowe
- galwanizacja
- jonoforeza
- diatermia krótkofalowa i mikrofalowa
- laseroterapia
- terapuls
- masaż podwodny
- sauna
- promieniowanie podczerwone
- kąpiel solankowe
- ultradźwięki
- prądy diadynamiczne
- masaż
Źródło: Zborowski A.: "Masaż w wybranych jednostkach chorobowych I", 2010